Η έξαρση της δημοτικότητας των ηλεκτρικών οχημάτων (BEV) έχει προκαλέσει ένα πλήθος ερωτήσεων και ανησυχιών για τους πιθανούς ιδιοκτήτες, με ένα σημαντικό ερώτημα να περιστρέφεται γύρω από τη μακροζωία της μπαταρίας ενός EV.
Ενώ το άγχος για την αυτονομία παραμένει ένα βασικό ζήτημα, υπάρχει ένα πρόσθετο αβεβαιότητας γύρω από τη διάρκεια ζωής των μπαταριών υψηλής τεχνολογίας που τροφοδοτούν με ενέργεια τα BEV.
Με αφορμή ιστορίες για πρόωρη βλάβη ακριβών μπαταριών ιόντων λιθίου, ορισμένοι φοβούνται την προοπτική να αντιμετωπίσουν ένα βαρύ κόστος αντικατάστασης ή ακόμη και να σκεφτούν την μη αγορά ή μεταπώληση ενός κατά τα άλλα λειτουργικού BEV.
Η ανησυχία αυτή πηγάζει εν μέρει από τις εμπειρίες με τις φορητές συσκευές (κινητά τηλέφωνα, tablets, laptops κ.α.), όπου οι μπαταρίες μπορούν να χάσουν γρήγορα την απόδοσή τους με την πάροδο του χρόνου. Καθιστώντας αναγκαία τη συχνότερη φόρτιση και, σε ακραίες περιπτώσεις, καθιστώντας τη συσκευή άχρηστη, εκτός αν είναι συνεχώς συνδεδεμένη μόνιμα (όπως το παλιό μας laptop) με μια πηγή ενέργειας. Ένα σενάριο σαφώς ανέφικτο για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πιο καθησυχαστική από ό,τι δείχνουν αυτές οι ανησυχίες. Οι μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχουν αποδειχθεί ανθεκτικές και συχνά ξεπερνούν τη διάρκεια ζωής του ίδιου του οχήματος αφού η απόδοσή τους μειώνεται με ένα ρυθμό 1-3% (ανάλογα με τους κύκλους φόρτισης και τον τύπο ρεύματος) για την πρώτη δεκαετία και στη συνέχεια με πιο αργό ρυθμό.
Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στους δρόμους και επεκτείνεται η διάρκεια λειτουργίας τους, συσσωρεύονται στοιχεία που υποστηρίζουν την άποψη ότι η συστοιχία ισχύος μπορεί να αντέξει τη διάρκεια ζωής του αυτοκινήτου. Επιπλέον, η υιοθέτηση συγκεκριμένων συμβουλών για τον τρόπο φόρτισης (π.χ. συνίσταται μέχρι το 80% και σε ρεύμα AC) μπορεί να συμβάλει στην εξασφάλιση της ευημερίας των μπαταριών του αυτοκινήτου σας με την πάροδο του χρόνου.
Ομολογουμένως, οι μπαταρίες χάνουν την απόδοσή τους με τον χρόνο και τη υπέρμετρη χρήση, με αποτέλεσμα από κάποιο σημείο και μετά να έχουν μειωμένη απόδοση και να προσφέρουν μειωμένη αυτονομία. Η τεχνολογία των μπαταριών έχει κόστος, και αν η αντικατάσταση καταστεί αναγκαία, αυτό μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και την τρέχουσα (όχι την αρχική) αξία του BEV.
Έτσι, απαιτούνται προληπτικά μέτρα για τη βελτίωση της διάρκειας ζωής της μπαταρίας. Αν και η απόδοση μπορεί να μειωθεί σταδιακά, τα στοιχεία τις μπαταρίας θα πρέπει να διατηρούν τουλάχιστον το 70% της χωρητικότητάς τους ακόμη και μετά την κάλυψη σημαντικών αποστάσεων, π.χ. 300.000 χιλιόμετρα. Ένα νούμερο που λίγα αυτοκίνητα, είτε με κινητήρα εσωτερικής καύσης (ICE) είτε με ηλεκτρικό σύστημα πρόωσης (BEV), μπορούν να φτάσουν απροβλημάτιστα.
Για παράδειγμα, πρόσφατα είχαμε γράψει για ταξί Tesla Model S στο αεροδρόμιο Gatwick στην Βρετανία που είχε ξεπεράσει αυτό το νούμερο, με το καθένα να διατηρεί τουλάχιστον το 82% της μπαταρίας του. Από την άλλη, έχουμε γράψει και για άλλα που σε βάθος δεκαετίας έχουν αλλάξει τουλάχιστον μία φορά μπαταρία. Προφανώς, το ισοζύγιο κύκλοι φόρτισης/ χρονική περίοδο είναι αυτό που καθορίζει τη διάρκεια ζωής μίας μπαταρίας BEV.
Επίσης, οι συχνές βαθιές εκφορτίσεις που ακολουθούνται από πλήρεις φορτίσεις (π.χ. από το 10% στο 100%), μπορούν να μειώσουν την ικανότητα της μπαταρίας να διατηρεί τη βέλτιστη αποθήκευση ενέργειας. Η ταχεία DC φόρτιση, με τις συναφείς υψηλότερες θερμοκρασίες, παίζει επίσης ρόλο στην υποβάθμιση των συστοιχιών ιόντων λιθίου, ιδίως σε θερμά κλίματα σαν το δικό μας.
Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες BEV μπορούν να συμβάλουν ενεργά στη διατήρηση της ισχύος και της αποδοτικότητας της μπαταρίας. Η διαχείριση των κύκλων φόρτισης και εκφόρτισης, η αποφυγή της υπερβολικής εξάντλησης (κάτω από 20%) και ο περιορισμός της φόρτισης στο 80% της χωρητικότητας αποτελούν συνιστώμενες πρακτικές. Πολλά EV επιτρέπουν πλέον στους χρήστες να προγραμματίζουν προγράμματα φόρτισης, παρέχοντας έλεγχο για το πότε και πόσο ηλεκτρικό ρεύμα εισέρχεται στα στοιχεία των μπαταριών.
Η επιλογή των μεθόδων φόρτισης είναι ζωτικής σημασίας. Ενώ οι ταχυφορτιστές συνεχούς ρεύματος (DC) είναι χρήσιμοι για γρήγορες φορτίσεις κατά τη διάρκεια μεγαλύτερων διαδρομών, η υπερβολική χρήση μπορεί να αυξήσει τις θερμοκρασίες μέσα στη μπαταρία, επηρεάζοντας τη χημεία της. Η σωστή φόρτιση κατά τη διάρκεια παρατεταμένων περιόδων αποθήκευσης, ειδικά σε ακραίες καιρικές συνθήκες, διασφαλίζει ότι το σύστημα θερμικής διαχείρισης διατηρεί τη βέλτιστη θερμοκρασία της μπαταρίας.
Επιπλέον, οι συνήθειες οδήγησης επηρεάζουν τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Ο επιθετικός τρόπος οδήγησης και η συχνή επιτάχυνση συμβάλλουν στην καταστροφική συσσώρευση θερμότητας στη μπαταρία, επηρεάζοντας την απόδοση και την αυτονομία με την πάροδο του χρόνου. Αντίθετα, η επιλογή μιας πιο χαλαρής οδήγησης ενισχύει τη μακροζωία της.
Αναγνωρίζοντας τις πιθανές ανησυχίες σχετικά με την πρόωρη βλάβη της μπαταρίας, οι κατασκευαστές προσφέρουν συνήθως εκτεταμένες εγγυήσεις ειδικά για μπαταρίες EV. Αυτές οι εγγυήσεις συχνά υπερβαίνουν την τυπική κάλυψη, καθησυχάζοντας τους δυνητικούς αγοραστές.
Κατασκευαστές όπως η Audi, η BMW, η Renault, η Hyundai, η Jaguar, η Nissan κ.α. προσφέρουν εγγυήσεις που κυμαίνονται από 8 χρόνια και 160.000 χλμ., με την Tesla να παρέχει χρονικό πλαίσιο 8 ετών με όρια χιλιομέτρων που ποικίλλουν ανάλογα με το μοντέλο.
Συμπερασματικά, οι εμπειρίες των ιδιοκτητών ηλεκτρικών αυτοκινήτων, σε συνδυασμό με την σωστή φροντίδα και την εξελισσόμενη τεχνολογία των μπαταριών, μπορούν να διασφαλίσουν την μακροζωία των τελευταίων όσο περίπου είναι ο μέσος όρος ηλικίας των αυτοκινήτων στην Ευρώπη (περίπου στα 12 χρόνια). Φυσικά, στην χώρα μας όπου ο μέσος όρος είναι πάνω από τα 20 έτη, η συζήτηση παίρνει άλλες διαστάσεις…
Αυτά τα έχετε διαβάσει για την μπαταρία του ηλεκτρικού αυτοκινήτου;